MAHMUT KAPLAN
Adalet, haklıya hakkını vermek, zalime engel olup mazlumu korumak; haksızlığı gidermeye çalışırken yeni mazlumlar üretmemek, ata ot, aslana et vermektir. Adalet, işi ehline vermek, böylece insanlara hizmet sağlamaktır. Adalet, şehri düşmanlardan ve felaketlerden koruyan sur, milletleri yükselten onurdur. Adalet, mazlumun başını çekinmeden dayadığı omuz, insanların yüzüne bakan gülümseyen yüzdür. Adalet maddî ve manevî kalkınmanın temel motoru, cemiyetin selametinin vazgeçilmez sebebi ve şartıdır.
Tarihte birçok hükümdar, sultan, kral, imparator gelip geçti; ama yaşayanlar, güzel isim bırakanlar, adaleti esas alanlardır. Adalet, mahkeme salonlarında hâkimin başı üstünde duran “Adalet mülkün temelidir” cümlesinden ibaret basit bir levha değil, hakkı hak sahibine teslim etmenin resmidir. Kaç hâkim önündeki davaya bakmadan dönüp bu yazıyı okur, doğrusu hep merakımı celbetmiştir.
Adalet, Hz. Ömer’i örnek verme türünden bir züğürt tesellisi asla değildir. Ömer’i anıp zulmüne türlü bahanelerle devam edenlerin o şanlı halifenin yüzüne yarın nasıl bakacakları merak konusudur. Adalet, devleti yönetenlerin asla sapmamaları gereken şaşmaz bir pusuladır. Bu pusuladan inhiraf edenlerin yönettikleri ülkelerin halini tasvire gerek var mı? Yönetimde en önemli adalet göstergelerinden biri iş ehline vermek, liyakati şiar edinmektir. Unutulmasın ki mazlumun dilekçesi ile Allah arasında perde yoktur...
Yönetici—hayatın her kademesinde—adil olmaz, hakkı yerine getirmez, mazlumların âhına kulak vermez, gözyaşlarını görmezden gelirse boşuna çabalayıp durmasın; yaptıkları nakş-ber-âbdan, amelleri çöldeki seraptan başka birşey değildir.
Osmanlı devletinin son dönem şahitlerinden Diyarbekirli Said Paşa bir sayfada söylemek istediklerimizi bir beytin mısralarına sığıştırmayı başarmış:
Eşk-i mazlumân ile te’sîs-i umrân eyleyen
Bir kuşa benzer ki seyl ağzında yapmış lâneyi
Mazlumların gözyaşlarıyla umran (medeniyet, bayındırlık, mutluluk) tesis edenler sel ağzında yuva yapmış kuşa benzer.
İnsan hâkimlerinin ibret almaları gereken bir ders… Sel, kopup gelince bırakın kuş yuvasını, önüne ne çıkarsa devirir, sürükler ve götürür. Mazlumların gözyaşları pahasına inşa etme çabasında olanlar dikkat…
ÖZET
Mazlumların gözyaşlarından medeniyet ve mutluluk devşirme çabasını, sel ağzında yuva yapmış kuşun durumuna benzetmiş şair. Bilhassa yöneticilerin ibret almaları gereken bir ders. Sel kopup gelince önüne ne çıkarsa sürükleyip götürüyor...